โดย…ทนง ขันทอง
เกิดอะไรขึ้นกับแอนท์ กรุ๊ป อาลีบาบา และแจ็ค หม่า?
ทางการจีนสั่งแตะเบรกไม่ให้แอนท์ กรุ๊ป เจ้าของแอปอาลีเพย์เข้าจดทะเบียนในตลาดหุ้นเซี่ยงไฮ้ และฮ่องกง ทำให้แอนท์ กรุ๊ป ซึ่งอาลีบาบาถือหุ้นอยู่ประมาณ 30% พลาดโอกาสที่จะทำไอพีโอขนาดใหญ่ที่สุดในโลกจำนวน 34,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
ล่าสุด ทางการจีนทำการสอบสวนว่า อาลีบาบามีการทำธุรกิจผูกขาดหรือไม่ แจ็ค หม่า เป็นผู้อยู่เบื้องหลังบริษัททั้ง 2 แห่ง และดูเหมือนว่า เขากำลังถูกรัฐบาลปักกิ่งไล่บี้จนหลังชนกำแพงเมืองจีน
วันนี้เรามาพยายามหาคำตอบว่า แจ็ค หม่า ไปพลาดท่าตรงไหน ถึงทำให้ธุรกิจของแอนท์ กรุ๊ปและอาลีบาบาได้รับผลกระทบ
จีนมีม้าศึก 2 ตัว ที่วิ่งพุ่งทะยานทะลุทะลวงโลกดิจิทัล ม้าศึกตัวแรกคือ บริษัท อาลีบาบา ภายใต้การนำของแจ็ค หม่า ม้าตัวที่ 2 คือ เทนเซ็นต์ โฮลดิ้ง ภายใต้การกุมบังเหียนของ หม่า ฮั่วเถิง (แซ่หม่าทั้งคู่) ม้าทั้ง 2 ตัว ต่างได้รับการสนับสนุนอย่างเต็มที่จากรัฐบาลปักกิ่งให้เติบโตกลายเป็นบริษัทเทคโนโลยีระดับโลก เพื่อแข่งกับบริษัทเทคโนโลยีของสหรัฐอเมริกา
ปรากฎว่า ม้าศึกทั้ง 2 ตัว ทำได้ดีมาก อาลีบาบากลายเป็นยักษ์ใหญ่ทางอี-คอมเมิร์ซ และเป็นเจ้าของแอปอาลีเพย์ จดทะเบียนในตลาดหุ้นนิวยอร์ก มีมาร์เก็ตแคป 716,640 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และยังจดทะเบียนในตลาดหุ้นฮ่องกงด้วย ส่วนเทนเซ็นต์ ยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีและเป็นเจ้าของแอปวีแชทเพย์ จดทะเบียนในตลาดหุ้นฮ่องกงมีมาร์เก็ตแคป 705,720 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
ในขณะที่ หม่า ฮั่วเถิง ทำตัวเรียบร้อย โลว์โปรไฟล์ แจ็ค หม่า วางตัวเป็นกูรูด้านเทคโนโลยีระดับโลก เทียบเท่า เจฟ เบซอส บิลเกตส์ หรือมาร์ค ซัคเคอร์เบิร์ก
แจ็ค หม่า ไปปรากฎตัวในเวทีระดับโลก และได้รับการยกย่องว่าเป็นตัวอย่างของมหาเศรษฐีหมื่นล้านที่สร้างฐานะตัวเอง และผู้ที่มีวิสัยทัศน์ในยุคดิจิทัล
ในเดือน ก.ย. 2018 แจ็ค หม่า ประกาศว่า เขาจะลาออกจากตำแหน่งประธานบริหารของอาลีบาบา เพื่อที่จะโฟกัสชีวิตไปกับงานช่วยเหลือสังคมผ่านมูลนิธิ และจะทำหน้าที่เป็นนักการศึกษาเพื่อที่จะช่วยยกระดับคนรุ่นใหม่ให้มีความพร้อมที่จะรับมือกับยุคดิจิทัล
มีข่าวลือว่า แจ็ค หม่า อาจจะทำอะไรที่ไม่ถูกใจรัฐบาลปักกิ่งก็ได้ ถึงต้องลาออกจากตำแหน่งผู้บริหารของบริษัท อาลีบาบา ทั้งๆ ที่อายุยังน้อย ไม่ถึงวัยเกษียณ
บางคนบอกว่า แจ็ค หม่า อาจจะฉลาด รู้ตัวว่ารวยแล้ว ประสบความสำเร็จแล้วน่าจะพอ ตัวเลขความมั่งคั่งของแจ็ค หม่า ล่าสุดอยู่ที่ 60,200 ล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่เอาเข้าจริง น่าที่จะมีอะไรที่ลึกซึ้งไปกว่านั้น
แจ็ค หม่า วางตัวสูงเกินฐานะ ให้เครดิตความสำเร็จกับตัวเองมากเกินไป ทั้งๆ ที่อาลีบาบา และแอนท์ กรุ๊ป เติบโตและประสบความสำเร็จขึ้นมาได้จากการสนับสนุนของรัฐบาลปักกิ่ง
เวลาแจ็ค หม่าไปพูดบนเวทีระหว่างประเทศ เขาวางท่าเหมือนกับผู้นำประเทศ หรือประธานาธิบดี ทั้งๆ ที่ความจริงแล้ว อาลีบาบาได้รับการสนับสนุนทุกอย่างจากรัฐบาลปักกิ่ง รวมทั้งประธานาธิบดีสี จิ้นผิง
เมื่อ แจ็ค หม่า วางตัวผิด มองข้ามความสำคัญของผู้ที่อยู่เบื้องหลังสนับสนุนเขาให้ประสบความสำเร็จจึงนำมาถึงความเสียหายให้กับแอนท์ กรุ๊ปและอาลีบาบาที่กำลังถูกเจ้าหน้าที่รัฐบาลจีนตรวจสอบอยู่
คาดว่า ในอนาคต ถ้าเตือนแล้วยังไม่ฟัง ทางการจีนอาจจะดาวน์ไซด์อาลีบาบาก็ได้ แล้วให้ความสำคัญ หรือเพิ่มบทบาทให้กับบริษัท เทนเซ็นต์ แทน
ม้าศึก 2 ตัว ของจีนวิ่งคู่ขนานกันมานานในโลกเทคโนโลยี จนถึงวาระที่อีกตัวกำลังถูกเบียดตกขอบ เพราะผู้กุมบังเหียนสำคัญตนผิด