By… ศรศักดิ สร้อยแสงจันทร์

BF Knowledge Center

เมื่อนักลงทุนรายใดหรือกลุ่มใดต้องการถือหุ้นในบริษัทโดยต้องการเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ในสัดส่วนที่ทำให้มีอำนาจในการเข้าบริหารกิจการ จึงทำการซื้อหุ้นในตลาดจากนักลงทุนรายย่อยหรือขอซื้อหุ้นจากผู้ถือหุ้นรายใหญ่เดิม

นักลงทุนนั้นอาจมองเห็นว่าบริษัทดังกล่าวเป็นกิจการที่ดี มีรายได้และกำไรดี อยู่ในธุรกิจที่มีแนวโน้มการเติบโตสูง หากลงทุนตั้งบริษัทใหม่เพื่อทำธุรกิจแบบเดียวกัน อาจต้องใช้เวลา ทรัพยากรและบุคคลากรจำนวนมาก จึงเข้าซื้อบริษัทที่ทำธุรกิจนั้นอยู่แล้วและเข้าบริหารกิจการเอง หรือจ้างนักบริหารมืออาชีพให้บริหารแทน

การขอซื้อหุ้นจากผู้ถือหุ้นรายใหญ่เดิมที่ยินยอมพร้อมใจขายให้หุ้นให้บางส่วนหรือทั้งหมด ถือเป็นการครอบงำกิจการแบบเป็นมิตร (Friendly Takeover)

กรณีที่ผู้ถือหุ้นใหญ่รายเดิมปฏิเสธการขายหุ้น ผู้ลงทุนรายใหม่จึงต้องเข้าซื้อหุ้นในตลาดให้ได้จำนวนที่มากพอ โดยผู้ถือหุ้นใหญ่รายเดิมอาจเข้าแย่งซื้อหุ้นในตลาดเพื่อครอบครองสัดส่วนการถือครองหุ้นให้มากกว่าเพื่อรักษาอำนาจในการบริหารบริษัท จึงเรียกว่าเป็นการครอบงำกิจการแบบไม่เป็นมิตร (Hostile Takeover)